Dünya Kalp Günü kapsamında her yıl düzenli olarak toplum ve sağlık çalışanları için eğitim ve farkındalık toplantıları düzenlenmekte ve bir tema belirlenmektedir. Bu yılın teması “Kalbinizi Ödüllendirin”dir. Bu amaçla kalp ve damar hastalıkları konusunda kısa bir bilgilendirme yapmak ve toplumda farkındalık oluşturmak istiyoruz.
Ülkemizde yapılan Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışmasına göre 15 yaş üstü bireylerde kronik kalp hastalıklarının sıklığı %12,7 ve TURDEP II Çalışmasında Hipertansiyon oranı %30 olarak bulunmuştur. Bu çalışmalar doğrultusunda ilimizdeki hipertansiyon hastası sayısının 316 bin, 15 yaş ve üzeri nüfusta kronik kalp hastası sayısının ise 105 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir.
Kalp ve damar hastalıkları küresel olarak bir numaralı ölüm sebebidir. Kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin artarak, 2030 yılında 22,2 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. Türkiye’deki ölümlerin %86’sı çoğunlukla kalp damar hastalıkları, diyabet, kanserler, kronik solunum yolu hastalıkların oluşturduğu bulaşıcı olmayan hastalıklar kaynaklıdır. Türkiye’de tüm yaş grupları için değerlendirildiğinde her iki ölümden biri kalp damar hastalıkları kaynaklıdır ve bu erken ölümlerin %80’i önlenebilir niteliktedir.
Davranışsal risk faktörleri yani; sağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite, tütün kullanımı ve alkol kullanımı koroner kalp hastalığının %80’inden sorumludur. Kardiyovasküler hastalıkların çoğu risk faktörleriyle mücadele edilerek engellenebilir. Risk faktörlerinin kontrolü ile kalp ve damar hastalığı görülme sıklığının yarıya indirilebileceği bildirilmektedir.
Sağlıksız beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite etkisiyle bireylerde kan basıncında yükselme, kan şekeri yüksekliği, kan lipidlerinde yükselme, fazla kilo veya obezite görülür.
Sosyal ekonomik faktörler ve kültürel değişiklikler (küreselleşme, şehirleşme) toplumun yaşlanması, stres, herediter faktörler kardiyovasküler hastalıkların diğer belirleyicileridir.
40 yaş üstü her birey için kardiyovasküler riskin hesaplanması ve varsa davranışsal risk faktörlerine uygun müdahaleler ile kalp krizi, inme, kalp yetmezliği ve diğer komplikasyonların gelişmesini önleyebilecek tedbirlerin alınması önerilir.
Her bir bireyin kalp ve damar hastalıklarına yol açan davranışsal risk faktörleri ile ilgili farkındalığının artırılması ve hasta olmamak için riskli davranışlarını olumlu davranışlara değiştirmesi için teşvik edilmesi gerekmektedir.
Sağlıklı kalmak ve kalp ve damar hastalığına yakalanma riskinden uzak durmak için;
• Sağlıklı beslenin,
• Düzenli fiziksel aktivite yapın,
• Tütün ve tütün ürünleri kullanmayın,
• Alkol kullanmayın,
• Kardiyovasküler riskinizi öğrenenin,
• Kilolu veya obez olup olmadığınızı öğrenenin,
• Kan basıncınızı öğrenenin,
• Kan şekerinizi öğrenenin,
• Kan lipidlerinizi öğrenenin.
• Pnömokok ve grip aşısını hekiminizin önerisine uygun olarak yaptırmayı ihmal etmeyin.
• Hekiminizin verdiği diğer sağlıklı yaşam önerilerine uyun.
Ayrıca şu anda tüm dünyayı etkileyen COVID 19 pandemisinin kalp ve damar hastalıkları ile ilişkisi konusunda kısa bir bilgilendirme yapmak isteriz.
COVID-19 ve Kalp ve Damar Hastalıkları
Bilindiği gibi korona virüsten etkilenecek riskli gruplar arasında kronik hastalıklardan kalp damar hastalıkları ilk sırada yer almakta, hastalık bu kişilerde daha ağır seyretmekte ve daha ölümcül olabilmektedir.
Bu nedenle kalp ve damar hastalıkları olan hastalarının bu dönemi olabildiğince az etkilenerek geçirmeleri için ilaçlarını düzenli almaları önem arz etmektedir.
Ayrıca tüm toplumda olduğu gibi kalp hastaları da hijyen stratejileri ve kişisel koruyucu ekipman kullanımı hakkında; Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığımızın enfeksiyon kontrolü önerilerine uymalıdırlar.
