OBEZİTE
NEDİR?
Obezite (şişmanlık) insan ömrünü kısaltması ve ortaya çıkardığı yan
etkilerle de yaşam kalitesini bozması nedeniyle bir hastalık olarak kabul
edilmektedir. Son yıllarda yaşam biçimindeki değişikliklerin de katkısı ile
toplumda görülme oranları sürekli artmaktadır. Obezite ile mücadele anne
karnından yaşamın sonuna kadar sürdürülmesi gereken bir zorunluluktur. Bu
nedenle obezite hakkında toplumdaki farkındalığın arttırılması, günlük yeme
alışkanlıklarının sağlıklı yöne kaydırılması, fiziksel aktivite düzeyinin yükseltilmesi
ve diğer sağlıklı yaşam alışkanlıklarının kazandırılması gerek önleme gerekse
tedavide önem taşımaktadır.
Obezite, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “sağlığı bozacak ölçüde
vücutta aşırı yağ birikmesi” olarak tanımlanmaktadır. Yetişkin erkeklerde vücut
ağırlığının ortalama %15-20’sini, kadınlarda ise %25-30’unu yağ dokusu
oluşturur. Erkeklerde bu oranın %25, kadınlarda ise %30’un üzerine çıkması
durumu obezite olarak tanımlanır. Pratik olarak beden kütle indeksi (BKİ)
değerinin 25 kg/m2’nin üzerinde olması fazla kiloluluk, 30 kg/m2’nin
üzerinde olması ise obezite olarak tanımlanır.
Dünyada Durum
- Küresel ölümlerin %70’ini temel sebebi Bulaşıcı
Olmayan Hastalıklardır(BOH). (her yıl 40 milyon insan).
- BOH’lar sebebiyle gerçekleşen ölümlerin yılda 17.7
milyonu kardiyovasküler hastalıklar, 8.8 milyonu kanserler, 3.9 milyonunu
solunum yolu hastalıkları ve 1.6 milyonunu diyabet oluşturmaktadır.
- BOH’ların dört davranışsal risk faktörü arasında
obezite de yer almaktadır.
- Obezite, tüm toplumlarda çok yaygın görülen bir
sağlık sorunudur ve giderek küresel bir epidemi halini almaktadır.
- DSÖ 2016 verilerine göre dünyada 18 yaş üstü
popülasyon 1.9 milyarın üstünde fazla kiloludur, bunların 650 milyonu da
obez grubundadır. DSÖ 2016 verilerine göre dünyada 18 yaş üstü
popülasyonun %39’u fazla kilolu (%39 erkek, %40 kadın), %13’ü de obez (%11
erkek, %15 kadın) grubundadır. Dünya genelinde obezite prevalansı
1975-2016 yılları arasında yaklaşık 3 katına çıkmıştır (DSÖ).
Ülkemizde Durum
- Erişkinlerde Türkiye Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar
ve Risk Faktörleri Hane Halkı Araştırması (STEPS) 2017 ön sonuçlarına göre
fazla kiloluluk %34.8, obezite %30 olarak bulunmuştur.
- Çocuklarda ise Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge
Ofisinin Avrupa Çocukluk Obezite Sürveyans Araştırması (WHO – European
Childhood Obesity Surveillance Initiative- COSI) 2016 yılı ülkemizin de
içinde olduğu 32 ülke ile gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada ülkemiz
verilerine göre ilkokul 2. Sınıf öğrencilerde; fazla kiloluluk %14.6,
obezite %9.9 olarak bulunmuştur.
Obezitenin Önlenmesi
Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite
sağlıklı bir yaşamın ilk adımıdır. Sağlığı koruyup geliştirebilmek için
sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite yaşamın bir parçası hâline
getirilmelidir. Obezite ile mücadele bireysel değil toplumsal bir sorun olup
toplum tabanlı, çok sektörlü, multidisipliner ve kültürel yaklaşım
gerektirmektedir.
Bu nedenle toplumun
obezite ile mücadele konusunda bilgi düzeyini artırmak, yeterli ve dengeli
beslenme ve düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmasını teşvik etmek ve
böylece ülkemizde obezite ve obezite ile ilişkili hastalıkların (kalp-damar
hastalıkları, diyabet, bazı kanser türleri, hipertansiyon, kas-iskelet sistemi
hastalıkları vb.) görülme sıklığını azaltmak amacıyla Türkiye Sağlıklı Beslenme
ve Hareketli Hayat Programı 2018-2023 olarak güncellenmiş ve uygulanmaktadır.
SAĞLIKLI
BESLEN, HAREKETLİ YAŞA, MUTLU OL.
TEKİRDAĞ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ