Tüm dünyada sağlıksız beslenme ve hareketsizliğin neden olduğu
obezite ve obeziteye bağlı gelişen hastalıklar artmaktadır. Ülkemizde de
benzer bir durum bulunmakta olup Sağlık Bakanlığı Staratejik Planı ve
Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı kapsamında çalışmalar
yürütülmektedir. Sağlıklı toplumlara ulaşma hedefinde çocuklar önemli
bir hedef grup olup MEB ve diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği halinde
çocuklarda sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin artırılmasına
yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Yürütülen program ve çalışmaların
izlenmesinde araştırmalar yapılması önemli aktiviteler arasındadır.
DSÖ Avrupa Çocukluk Çağı Şişmanlık Araştırması (COSI), Dünya Sağlık
Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölgesi tarafından, her üç yılda bir üye ülkelerdeki
ilkokul 6-9 yaş grubundaki öğrencilere yönelik boy, kilo, bel ve kalça
çevrelerinin ölçümüyle yürütülmektedir. COSI Araştırması’nın amacı Dünya
Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesindeki okul çağı çocuklarının büyüme ve
gelişmelerinin, besin tüketim alışkanlıklarının, fiziksel aktivite
durumlarının ve okullardaki beslenme ve fiziksel aktivite
uygulamalarının izlenmesi ve kıyaslanabilmesi, kalıcı bir sürveyans
sisteminin geliştirilmesi ve buna göre uluslararası ve ulusal sağlık
politikalarının geliştirilmesidir.
“Çocukluk Çağı Şişmanlık
Araştırması (COSI)" Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölgesi tarafından,
ilk olarak 13 üye ülke tarafından 2007-2008 öğretim yılında
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın 2. turu 2009-2010 öğretim yılında 17
ülkede gerçekleştirilmiş olup; Ülkemiz araştırmaya 2012-2013 yılında
yapılan 3. turunda dahil olmuştur. COSI TUR 2013 sonuçlarına göre
ilkokul 2. sınıf çocuklarda obezite %8.3, fazla kiloluluk %14.2
bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, Sağlıklı Beslenme ve Hareketli
Hayat Programı uygulamalarında belirleyici rol oynamıştır.
Araştırmanın 4. Turu 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılında yapılmış olup DSÖ
Avrupa Bölgesinden toplam 38 ülke COSI Araştırmasına katılım
sağlamıştır.
COSI-TUR 2016 Araştırması Türkiye İstatistik Kurumu
(TÜİK) tarafından 12 NUTS Bölgesi, kız–erkek cinsiyet bazında belirlenen
örneklemle 79 ilde 585 İlköğretim okulunda, yaklaşık 11.732 öğrenci
(5901 erkek, 5831 kız) ile yapılmıştır. Okullarda saha ölçümleri İl
Sağlık Müdürlükleri tarafından oluşturulan sağlık ekiplerince
(diyetisyen, hemşire, ebe ve çocuk gelişimcileri) yapılmıştır.
İlimizde 12 okulda yapılan çalışmada Diyetisyen Merve AKBULUT ve
Diyetisyen Atiye AYDIN ile Sosyal Çalışmacı Ali Anıl YILDIRMAZ ve
Hemşire Ayşe ÖZ görev almıştır.
COSI TUR 2016 Araştırması
sonuçlarına göre ülkemizde ilkokul 2. sınıf çocuklarının %14,6’sı kilolu
ve %9,9’u şişmandır. İlimizin bulunduğu Batı Marmara Bölgesindeki
sonuçlara bakıldığında %14.5 kilolu, %15.1 şişmandır.
Cinsiyetlere göre çıkan sonuçlarda erkek çocuklarının %24,9’u kilolu ve
şişmandır. Bölgelere göre erkek çocuklarında şişmanlık oranı en fazla
sırasıyla Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz’de (%31,5 ve %31,4)
görülmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ise erkeklerde şişmanlık
oranı en azdır (%16,0).
Kız çocuklarının ise %24,2’si kilolu ve
şişmandır. Kız çocuklarında şişmanlık oranı en yüksek bölge Doğu
Karadeniz (%32,9) Bölgesi olup ardından İstanbul (%32,0) gelmektedir.
İlimizi kapsayan Batı Marmara Bölgesinde 2. sınıf kız çocuklarının
%22,2’si kilolu ve şişmandır. Kız çocuklarında şişmanlık oranı en düşük
bölge %12,5 ile Ortadoğu Anadolu Bölgesidir.
Bakanlığımız
tarafından ilimizde yürütülen araştırma çalışmaları için Müdürlüğümüze
ve çalışmada görev alan arkadaşlarımıza Teşekkür Belgeleri
gönderilmiştir. Kurumumuzun Teşekkür Belgesi Vali Yardımcımız Tayyar
ŞAŞMAZ tarafından İl Sağlık Müdürümüz Uzm. Dr. Cengiz BECERİR’e takdim
edilmiştir.
COSI TUR Araştırması’nda büyük bir gayret ve
özveriyle çalışan arkadaşlarımıza ve araştırmaya katılmayı kabul eden
öğrenci ve velilerimize
teşekkür ederiz.