Uzun yıllar varlıklı toplumların hastalığı olarak kabul edilen diyabet, son çeyrek yüzyılda küresel biçimde tüm dünyada artış göstermiş ve özellikle gelişmekte olan toplumlarda salgın boyutuna varmıştır. Hasta, ailesi, toplum ve ulusal ekonomi üzerinde büyük yük oluşturan diyabet, aslında büyük ölçüde önlenebilir veya en azından geciktirilebilir bir sorundur.
Diyabet, kandaki şeker düzeyini dengeleyen insülin hormonunun; eksikliği ve/veya yeterince salgılanmasına rağmen, vücutta kullanılamaması sonucu oluşan kronik metabolizma bozukluğudur. Diyabetin Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet, Gebelik diyabeti (Gestasyonel diyabet) ve Diğer hastalıklara veya durumlara eşlik edebilen özel diyabet şekilleri olmak üzere dört tipi vardır.
Hastalar ve sağlık çalışanları arasında genel olarak tip 1 ve tip 2 diyabet tanımlamaları kullanılır. Tip 1 diyabet, genellikle erken yaşlarda başlar, tanıdan itibaren mutlaka insülin kullanılmasını gerektirir. Tip 2 diyabet, genellikle daha ileri yaşlarda (35 yaş ve üzerinde) başlar. Ortaya çıkışında sağlıksız yaşam biçimi davranışları ve aile öyküsünün etkili olduğu, beslenme, fiziksel aktivite ve antidiyabetik ilaçlar ile tedavi edilebilen bir hastalıktır.Tip 2 Diyabet İçin Ana Risk Faktörleri
• Aşırı kilo ve obezite
• Sağlıksız beslenme
• Hareketsiz yaşam
• Yüksek tansiyon
• Aile öyküsü
Tip 2 Diyabetin Belirtiler
• Ağız kuruluğu ve aşırı su içme ihtiyacı
• Sık idrara çıkmak
• İştah artışı
• Halsizlik, yorgunluk
• Görme bulanıklığı
Tip 2 Diyabetten Korunma Yolları
• Sağlıklı ve dengeli beslenin
• Hareket edin
• Fazla kilolardan kurtulun
• Stresten uzak durun
• Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları bırakın
• Yeterli ve düzenli uyuyun
• Sağlık kontrollerinizi düzenli yaptırın
Dünya Diyabet Günü 2018 ve 2019 yılları teması Diyabet ve Aile’dir.
Uluslararası Diyabet Federasyonu bu iki yıllık temayı diyabet ile ilgili mevcut stratejik planları en iyi şekilde sürdürmek ve diyabet kampanyasına ilişkin planlama, geliştirme, katılım ve tanıtımı kolaylaştırmak için seçmiştir.
Bu yılki kampanyanın aile temasının seçilmesinin amacı;
• Diyabetin aile üzerindeki etkisi konusunda farkındalık yaratmak ve bu hastalıktan etkilenen aileleri desteklemek,
• Diyabetin yönetimi, bakımı, önlenmesi ve eğitiminde ailenin rolünü desteklemektir.
Diyabet Her Aileyi İlgilendirir!
Günümüzde 425 milyondan fazla insan diyabetle yaşamaktadır. Bu bireylerin çoğu; düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı ve dengeli beslenme ve sağlıklı yaşam ortamlarının teşvik edilmesi yoluyla hastalığa yakalanma riskinin büyük oranda önlenebilir olduğu Tip 2 diyabetli bireylerdir.
Hala diyabetle yaşayan 2 kişiden 1’i tanı almamıştır ve bu bireylerin çoğu Tip 2 diyabetlidir. Diyabetin komplikasyonlarını önlemek ve sağlıklı sonuçlara ulaşmak için erken tanı ve tedavi önemlidir.
Tüm aileler diyabetten potansiyel olarak etkilenmektedir. Aileler tip 2 diyabetin risk faktörlerinin kontrolünde önemli bir role sahiptir. Bu nedenle diyabetin her iki türü için belirtiler ve risk faktörleri hakkında ailelerin bilgi sahibi olmaları, diyabeti önleme ve erken teşhis etmede hayati öneme sahiptir. Diyabet erken teşhis edilir ve kontrol altına alınırsa yol açacağı sağlık sorunları önlenebilir. Aile desteğinin diyabet hastasının iyileşmesinde de önemli bir etkiye sahip olduğu görülmüştür.
Ayrıca diyabet bireyler ve aile için pahalı olabilmektedir. Birçok ülkede, insülin enjeksiyonu ve günlük izlemenin maliyeti, bir ailenin ortalama gelirinin yarısını tüketmektedir ve temel diyabet ilaçlarına düzenli ve ekonomik erişim yeterli değildir. Bireyler ve aile için artan maliyeti engellemek için uygun fiyatlı diyabet ilaçlarına ve bakımına erişimin iyileştirilmesi acilen gerekmektedir.
Her 4 aile üyesinden 1'inden azı diyabet eğitim programlarına erişebilmektedir. Diyabet bakımında aile desteğinin, diyabetli insanlar için sağlık sonuçlarının iyileştirilmesinde önemli bir etkiye sahip olduğu kanıtlanmıştır. Bu nedenle diyabetli bireyler ve aileleri için yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek bu hastalığın duygusal yöndeki olumsuz etkisini azaltmak amacıyla sürekli diyabet tedavisi ve desteğinin erişilebilir olması önemlidir.
İlimizde Yapılacak Etkinlikler
Tekirdağ İl Sağlık Müdürlüğü olarak 14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında ilimizde de çeşitli etkinlikler yapılacaktır. 14 Kasım 2019 Perşembe günü ilk olarak saat 09.30’da Halk Eğitim Merkezi Konferans Salonunda Diyetisyen Özlem YİRCİ tarafından “Diyabet ve Sağlıklı Beslenme” konusunda seminer verilecektir.
Daha sonra Tekirdağ Şehirlerarası Otobüs Terminalinde 13.00-17.00 saatleri arasında stant kurulacak olup standımızda boy, kilo ölçümü yapılarak BKİ hesaplanacak, tansiyon ve şeker ölçümü, Diyabet Yatkınlık Riski Anketi yapılacak olup hekim, diyetisyen ve ebelerimiz sağlık konularında bilgiler vereceklerdir. Tüm halkımızı etkinliklerimize bekliyoruz.