İŞ YERİNDE RUH SAĞLIĞINI ÖNCELİK HALİNE GETİRMEK
DSÖ’ye göre ruh sağlığı; kişinin kendi potansiyelini gerçekleştirdiği, stres faktörleriyle baş edebildiği, toplumda üretken ve verimli olduğu, iç denge halini sağladığı halidir Ruh sağlığı beden sağlığımızın önemli bir parçası olup kendimizi nasıl hissettiğimiz, karar verme mekanizmalarımız, üretkenlik gibi birçok beyin fonksiyonu üzerine etkileri mevcuttur. Bu nedenle ruh sağlığının bozulması zihnimizin ve bedenimizin sağlıklı işleyen mekanizmalarının da bozulması anlamına gelmektedir.
Bireysel ya da sosyal yaşantımız, çalışma hayatımız içerisinde pek çok stres yaratıcı faktörü barındırdığından ruh sağlığı üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Ayrıca savaşlar, göçler ve iklim değişiklikleri cinsiyet eşitsizlikleri, huzur ve barış ortamının olmaması, sağlıklı ve kaliteli bir yaşamın yokluğunun da ruhsal iyilik hali üzerine olumsuz etkileri mevcuttur. Bu pek çok risk faktörleri ruhsal olarak sarsılmış bireyleri doğurur. Ruhsal olarak sarsılan bireyler ise sağlıksız toplumlara yol açar.
Şüphesiz ki günlük yaşantımızın büyük bir parçasını oluşturan iş yaşamında da fiziksel sağlığımız kadar ruhsal sağlığımız da önem taşımaktadır. Çalışanların ruh sağlığının önemsenmesi, çalışanların mutluluk düzeylerinin artmasını ve çalıştıkları kurumlara olan bağlılıklarını arttırır. Bu olumlu etkiler aynı zamanda kuruma da başarı ve verimlilikte artış gibi pozitif yönde bir katkı sunar. Ruh sağlığı iyi olan çalışanlar yaptıkları işlere karşı daha yüksek bir odaklanma gösterirler dolayısıyla performansları, verimlilikleri artar. İş yerleri pek çok stres faktörünü barındırır. İş yerinde çalışanların ruh sağlığına önem vermek çalışanların bu stresörler ile karşılaştıklarında kaygı ve stres seviyelerinin daha düşük ilerlemesini, kendilerini daha değerli hissetmelerini sağlar. Çalışanların ruh sağlığına önem vermeme durumda ise tükenmişlik sendromu yaşama oranları artmaktadır. Tükenmişlik sendromu bireyin normal şartlarda kariyerinden, arkadaşlıklarından veya aile etkileşimlerinden aldığı keyfi ve başarı duygusunu azaltan ve bireysel kimliğin kaybedildiğine inanılmasına yol açan bir zihinsel ve fiziksel tükenme durumudur. Aynı zamanda bir iş hayatı stresi türüdür. Çalışanlarda iyi bir ruh sağlığına sahip olması için iş yerlerinde bulunması gereken bazı özellikler şunlardır:
- Hareket ve karar özgürlüğü sağlamak
- İş yükünü makul ve gerçekçi hale getirmek
- Hem çalışanlar arasında hem de yöneticilerle saygılı ilişki
- Çatışmaları ele almak ve çözmek
- İyi bir iş-yaşam dengesi sağlayan makul çalışma saatleri
- İş güvencesini mümkün olduğunca sağlamak
- Daha çok eğitim olanağı sağlamak
Bir çalışan olarak iş yaşamınız ile alakalı bir probleminiz varsa bunu erken ele almak gerekmektedir. Güvenilir bir iş arkadaşınızla sorununuzu paylaşabilir ya da durumu amiriniz ile görüşebilirsiniz. Ayrıca bu stres kaynaklarını en aza indirmede çalışanın kendisi kadar önemli olan diğer bir parça da iş verenlerdir. İş yerinde ruhsal sağlığın desteklenmesi tüm parçaların ortak sorumluluğundadır.
Tekirdağ İl Sağlık Müdürlüğü